ESP32 Rainbow : คอมพิวเตอร์ย้อนยุค ZX Spectrum แบบโอเพ่นซอร์สที่ใช้ ESP32-S3

กลุ่มผู้ที่ชื่นชอบคอมพิวเตอร์แบบย้อนยุค (Retrocomputing) คงจะดีใจเมื่อทราบว่ามี ZX Spectrum รุ่นจำลองใหม่ออกสู่ตลาดนั่นคือ ESP32 Rainbow โดยบอร์ดคอมพิวเตอร์แบบเดี่ยวนี้ได้แทนที่ชิป Zilog Z80 ด้วยไมโครคอนโทรลเลอร์ ESP32-S3 ซึ่งรันบนโปรแกรมจำลอง (Emulator) ทำให้คอมพิวเตอร์คลาสสิกแห่งยุค 80 กลับมามีชีวิตอีกครั้งด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยกว่าเดิม

ESP32 Rainbow มาพร้อมกับจอแสดงผลสีในตัว, ช่องใส่ microSD สำหรับจัดเก็บข้อมูล, คีย์บอร์ดแบบสัมผัสที่ออกแบบในสไตล์ ZX Spectrum และพอร์ต USB Type-C สำหรับเชื่อมต่อพลังงานและข้อมูล, ตัวคีย์บอร์ดได้รับการออกแบบใหม่ด้วยการพิมพ์ UV สีแบบ full-color แม้ว่าคีย์บอร์ดแบบสัมผัสอาจไม่ได้ให้ประสบการณ์การพิมพ์ที่ดีที่สุด แต่ก็ดูเหมือน ZX Spectrum รุ่นเดิม จุดเด่นอีกอย่างคือพอร์ต USB-C ที่รองรับการทำงานแบบ HID ทำให้สามารถใช้อุปกรณ์นี้เป็นคีย์บอร์ดสำหรับคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นได้

ZX Spectrum เป็นหนึ่งในคอมพิวเตอร์พร้อมคีย์บอร์ดที่ขายดีที่สุดในยุคนั้น และเป็นแรงบันดาลใจให้กับผลิตภัณฑ์สมัยใหม่ในรูปแบบคล้ายกัน เช่น Raspberry Pi 400 แต่ ESP32 Rainbow ยังออกแบบมาให้สามารถปรับแต่ง (Hackable) ได้ง่าย ด้วยพอร์ตขยายที่แยกสัญญาณสำหรับจอแสดงผล, SD card, ลำโพง และ GPIO 4 ขา

นอกจากนี้ยังมีผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับ ZX Spectrum ที่น่าสนใจเช่น ZX Spectrum Next เป็น ZX Spectrum รุ่นจำลอง (Emulator), Retro-uC ซึ่งเป็นไมโครคอนโทรลเลอร์ที่รองรับคอร์ CPU ย้อนยุค รวมถึง Z80 ของ ZX Spectrum และ Espectrum เป็น ZX Spectrum Emulator อีกตัวที่ใช้ ESP32 และรันเฟิร์มแวร์โอเพ่นซอร์สในชื่อเดียวกัน โดยยังรองรับบอร์ด ESP32 ที่มี VGA เช่น Olimex ESP32-SBC-FabGL

สเปคของ ESP32 Rainbow:

• โมดูล – โมดูล ESP32-S3-WROOM พร้อมด้วย
  • SoC – ไมโครคอนโทรลเลอร์  ESP32-S3, dual-core XTensa LX7 ความเร็วสูงสุด 240 MHz, : SRAM 512KB, PSRAM 8MB และ Flash 8MB
  • การเชื่อมต่อไร้สาย- WiFi 4 และ Bluetooth 5.x
• ที่เก็บข้อมูล – ช่องใส่ microSD card สำหรับเก็บข้อมูล
• จอแสดงผล – จอสี TFT ความละเอียด 320 x 280
• เสียง
  • ลำโพงในตัว 2 วัตต์ 8 โอห์ม
  • buzzer แบบเรียบง่ายและการจำลองเสียงแบบ AY-3-8912 (เครื่องกำเนิดเสียงแบบสามเสียง)
  • ช่องเสียบหูฟัง
• USB – พอร์ต USB Type-C สำหรับจ่ายพลังงานและรับส่งข้อมูล
• คีย์บอร์ด: คีย์บอร์ดแบบสัมผัส 40 ปุ่แบบ ZX Spectrum
• การขยาย
  • 2x คอนเนกเตอร์ QWIIC
  • พอร์ตขยายที่แยกสัญญาณสำหรับจอแสดงผล, การ์ด SD, ลำโพง, และ GPIO 4 ขา
• อื่นๆ – ปุ่ม Reset และ BOOT
• แหล่งจ่ายไฟ – รองรับการเชื่อมต่อแบตเตอรี่แบบ Picoblade และวงจรชาร์จในตัว
• การจำลอง: รองรับทั้ง ZX Spectrum 48K และ 128K

ESP32 Rainbow เป็นโครงการแบบ Open Hardware ที่เผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต GNU General Public License (GPL) โดยมีไฟล์โครงการ KiCad, รายการชิ้นส่วน (Bill of Materials), และเฟิร์มแวร์อีมูเลเตอร์โอเพ่นซอร์สที่สามารถดาวน์โหลดได้จาก GitHub, เอกสารและการรองรับสำหรับผู้ใช้จะมีคู่มือการประกอบ, การตั้งค่า, และการใช้งาน พร้อมทั้งเซิร์ฟเวอร์ Discord เฉพาะสำหรับโครงการ

ESP32 Rainbow เป็นแคมเปญระดมทุน มีกำหนดสิ้นสุดในวันที่ 19 ธันวาคม และขณะนี้ได้มีการระดมทุนไป 80% ของเป้าหมายแล้ว สามารถสั่งซื้อคอมพิวเตอร์พร้อมคีย์บอร์ดนี้และสนับสนุนโครงการได้ที่ Crowd Supply ในราคา $99(~3,400฿) เพิ่มค่าจัดส่งอีก $18(~600฿) มีกำหนดเริ่มจัดส่งในเดือนเมษายน 2025

แปลจากบทความภาษาอังกฤษ : ESP32 Rainbow is an open-source, ESP32-S3-powered ZX Spectrum single board computer (Crowdfunding)