พบกับการทดลองติดตั้ง Ubuntu 22.04 ลงบนบอร์ด Khadas VIM1S บอร์ดรุ่นเล็กจาก Khadas และทดสอบประสิทธิภาพในด้านต่างๆของบอร์ด VIM1S ทั้งความเร็วของหน่วยความจำ การเขียนอ่านดิสก์ ความสามารถด้าน 3D
การติดตั้ง Ubuntu 22.04 บนบอร์ด Khadas VIM1S
เริ่มจากการติดตั้ง OS บน VIM1S ซึ่งการติดตั้ง OS ให้กับบอร์ดทำได้ง่ายมากผ่าน OOWOW ซึ่งเป็น embedded service ติดมากับบอร์ดเลย ซึ่งตัว OOWOW นี่มีให้ใช้บน VIM4, Edge2 แล้วก็ VIM1S นี่แหละครับ ทำให้เราสามารถติดตั้ง OS ได้ง่ายๆเลย แต่ต้องมีจอภาพ คีย์บอร์ดแล้วก็อินเตอร์เน็ตนะจะ LAN หรือ Wi-Fi ก็ได้ โอเคงั้นเรามาเริ่มติดตั้ง Ubuntu 22.04 บน Khadas VIM1S ไปด้วยกันเลยดีกว่า
การบูตเข้า OOWOW สามารถทำได้ด้วยการกดปุ่ม Function บนบอร์ดค้างไว้แลัวกดปุ่ม Reset แล้วจึงปล่อยปุ่ม Function รอซักครู่ะเข้ามายังหน้า OOWOW Wizard ดังรุป ซึ่งเราสามารถเลือก Network เพื่อตั้งค่า Wi-Fi ได้ เนื่องจากในขั้นตอนติดตั้งจะมีการดาวน์โหลดไฟล์จากเซิร์ฟเวอร์ของ Khadas
หลังจากเลือก OS เป็น Ubuntu 22.04 แล้วก็รอติดตั้งไม่นานไฟล์ image มีขนาด 781.1 MB
พอดาวน์โหลดเสร็จและเขียน image ลงบน EMMC ของ VIM1S เรียบร้อยแล้ว หลังจากตอบตกลงให้เครื่องรีบูต เครื่องก็จะทำการรีบูตมาเป็นหน้าจอ login ของ Ubuntu ซึ่ง user และ password ที่ใช้ในการ login เข้าสู่ระบบค่า default คือ khadas ทั้งสองค่า
ข้อมูลของระบบ
เราสามารถตรวจสอบข้อมูลต่างๆของระบบได้ด้วยการติดตั้งโปรแกรม inxi เพื่อทดสอบ โดยบอร์ด Khadas VIM1S นั้นจะมีข้อมูลตามด้านล่างคือ CPU เป็น cortex-a55(ที่ถูกต้องคือ cortex-a35 เพราะเป็น Amlogic S905Y4) ที่สัญญาณนาฬิกาที่ 2.0 GHz RAM ขนาด 2GB และ eMMC ขนาดความจุ 16GB พร้อมการเชื่อมต่อ Ethernet, Wi-Fi และ Bluetooth
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 |
khadas@Khadas:~$ inxi -Fc0 System: Host: Khadas Kernel: 5.4.180 aarch64 bits: 64 Console: pty pts/1 Distro: Ubuntu 22.04.1 LTS (Jammy Jellyfish) Machine: Type: ARM System: Khadas VIM1S serial: 01000027a0 CPU: Info: quad core model: N/A variant: cortex-a55 bits: 64 type: MCP Speed (MHz): avg: 2004 min/max: 100/2004 cores: 1: 2004 2: 2004 3: 2004 4: 2004 Graphics: Device-1: amhdmitx-sc2 driver: amhdmitx v: N/A Device-2: vpu-s4 driver: vpu v: N/A Display: server: X.org v: 1.21.1.3 with: Xwayland v: 22.1.1 driver: gpu: meson,meson-vpu note: X driver n/a tty: 120x30 resolution: 1920x1080 Message: GL data unavailable in console. Try -G --display Audio: Device-1: audio- driver: aml_audio_controller Device-2: snd-iomap driver: auge_snd_iomap Device-3: sc2-audio-clocks driver: audio_clocks Device-4: t5-audio-ddr-manager driver: audio_ddr_manager Device-5: sm1-snd-pdm driver: snd_pdm Device-6: audio-pinctrl driver: pinctrl_audio Device-7: tm2-revb-snd-spdif-a driver: snd_spdif Device-8: tm2-revb-snd-spdif-b driver: snd_spdif Device-9: t5-snd-tdma driver: snd_tdm Device-10: t5-snd-tdmb driver: snd_tdm Device-11: t5-snd-tdmc driver: snd_tdm Device-12: amhdmitx-sc2 driver: amhdmitx Device-13: audio_data driver: audio_data_debug Device-14: vdac-s4 driver: aml_vdac Sound Server-1: ALSA v: k5.4.180 running: yes Sound Server-2: PulseAudio v: 15.99.1 running: yes Sound Server-3: PipeWire v: 0.3.48 running: yes Network: Device-1: meson-axg-dwmac driver: meson8b_dwmac IF: eth0 state: down mac: c8:63:14:71:19:26 Device-2: aml-wifi driver: aml_wifi IF-ID-1: dummy0 state: down mac: 2a:c3:3b:d7:50:19 IF-ID-2: ip6_vti0 state: down mac: 00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00 IF-ID-3: ip6tnl0 state: down mac: 00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00:00 IF-ID-4: ip_vti0 state: down mac: 00:00:00:00 IF-ID-5: wlan0 state: up mac: 08:fb:ea:e0:57:e2 IF-ID-6: wlan1 state: dormant mac: 0a:fb:ea:e0:57:e2 Bluetooth: Device-1: meson-uart driver: meson_uart Report: hciconfig ID: hci0 state: up address: 08:FB:EA:E0:57:E3 bt-v: 3.0 Drives: Local Storage: total: 14.56 GiB used: 3.46 GiB (23.7%) ID-1: /dev/mmcblk0 model: AJTD4R size: 14.56 GiB Partition: ID-1: / size: 13.88 GiB used: 3.42 GiB (24.6%) fs: ext4 dev: /dev/mmcblk0p2 ID-2: /boot size: 216.5 MiB used: 40.6 MiB (18.8%) fs: ext4 dev: /dev/mmcblk0p1 Swap: ID-1: swap-1 type: zram size: 248.6 MiB used: 3.8 MiB (1.5%) dev: /dev/zram1 ID-2: swap-2 type: zram size: 248.6 MiB used: 3.7 MiB (1.5%) dev: /dev/zram2 ID-3: swap-3 type: zram size: 248.6 MiB used: 3.6 MiB (1.4%) dev: /dev/zram3 ID-4: swap-4 type: zram size: 248.6 MiB used: 3.6 MiB (1.4%) dev: /dev/zram4 Sensors: System Temperatures: cpu: 55.6 C mobo: N/A Fan Speeds (RPM): N/A Info: Processes: 221 Uptime: 14m Memory: 1.94 GiB used: 994.8 MiB (50.0%) Init: systemd runlevel: 5 Shell: Bash inxi: 3.3.13 |
ทดสอบการใช้งานทั่วไป
การใช้งานทั่วไปเพื่อเป็นคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลเช่นการเปิด youtube ฟัง เปิดโปรแกรม LibreOffice ใช้งานแก้ไขไฟล์เอกสาร เช็คเมล์ด้วยโปรแกรม Thunderbird พบว่าทำได้ในระดับพอใช้งานได้เนื่องจาก RAM ขนาด 2GB ที่ให้มาอาจทำให้ใช้งานโปรแกรมต่าง ๆพร้อมกันได้ไม่ดีนัก แต่การใช้งาน youtube สามารถทำได้ดีไม่พบการกระตุกของวิดีโอ
การทดสอบประสิทธิภาพของ Khadas VIM1S บน Ubuntu 22.04
เราทำการทสอบประสิธิภาพของบอร์ด Khadas VIM1S ด้วย สคริปต์ sbc-bench ซึ่งจะได้ผลการทดสอบตามข้อมูลด้านล่าง ซึ่งถ้าดูจากความเร็วของ RAM จากการ MEMCPY และMEMSET รวมไปถึงการบีบอัดไฟล์ด้วย 7-ZIP ดูจะให้ผลที่ไม่น่าพอใจนักถ้าเทียบกับบอร์ด Raspberry Pi หรือ Odroid-N2+
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 |
sbc-bench v0.9.9 Khadas VIM1S (Fri, 30 Dec 2022 03:05:56 +0000) Distributor ID: Ubuntu Description: Ubuntu 22.04.1 LTS Release: 22.04 Codename: jammy /usr/bin/gcc (Ubuntu 11.3.0-1ubuntu1~22.04) 11.3.0 Uptime: 03:05:57 up 22 min, 3 users, load average: 2.80, 2.48, 2.02, 55.3°C, 318492929 Linux 5.4.180 (Khadas) 12/30/22 _aarch64_ (4 CPU) avg-cpu: %user %nice %system %iowait %steal %idle 4.80 4.83 2.60 0.37 0.00 87.40 Device tps kB_read/s kB_wrtn/s kB_dscd/s kB_read kB_wrtn kB_dscd mmcblk0 25.01 840.31 535.15 0.00 1136030 723472 0 zram1 1.64 1.30 5.25 0.00 1752 7092 0 zram2 1.58 1.17 5.13 0.00 1584 6936 0 zram3 1.64 1.27 5.31 0.00 1720 7172 0 zram4 1.62 1.34 5.15 0.00 1808 6960 0 total used free shared buff/cache available Mem: 1.9Gi 900Mi 739Mi 39Mi 348Mi 1.0Gi Swap: 994Mi 26Mi 967Mi Filename Type Size Used Priority /dev/zram1 partition 254548 7012 5 /dev/zram2 partition 254548 6908 5 /dev/zram3 partition 254548 6744 5 /dev/zram4 partition 254548 6728 5 ########################################################################## standard memcpy : 1788.8 MB/s (3.0%) standard memset : 6641.3 MB/s (0.5%) ########################################################################## Executing benchmark twice on cluster 0 (Cortex-A35) OpenSSL 3.0.2, built on 15 Mar 2022 (Library: OpenSSL 3.0.2 15 Mar 2022) type 16 bytes 64 bytes 256 bytes 1024 bytes 8192 bytes 16384 bytes aes-128-cbc 104048.69k 276328.87k 467554.99k 570403.50k 609241.77k 610402.30k aes-128-cbc 103994.82k 276264.55k 467546.37k 570353.66k 609151.66k 612128.09k aes-192-cbc 99226.74k 250335.53k 401643.86k 476429.31k 503630.51k 505309.87k aes-192-cbc 99558.82k 250865.26k 401821.18k 476466.52k 503685.12k 505610.24k aes-256-cbc 96251.24k 232209.15k 356753.83k 414650.03k 435085.31k 436753.75k aes-256-cbc 95773.99k 231606.61k 356500.22k 414618.62k 435194.54k 436622.68k ########################################################################## Executing benchmark single-threaded on cpu0 (Cortex-A35) 7-Zip (a) [64] 16.02 : Copyright (c) 1999-2016 Igor Pavlov : 2016-05-21 p7zip Version 16.02 (locale=C,Utf16=off,HugeFiles=on,64 bits,4 CPUs LE) LE CPU Freq: - 64000000 64000000 - - - - - - RAM size: 1988 MB, # CPU hardware threads: 4 RAM usage: 435 MB, # Benchmark threads: 1 Compressing | Decompressing Dict Speed Usage R/U Rating | Speed Usage R/U Rating KiB/s % MIPS MIPS | KiB/s % MIPS MIPS 22: 914 97 913 889 | 16596 98 1444 1417 23: 861 97 901 878 | 16284 98 1437 1410 24: 825 97 911 888 | 15965 98 1429 1402 25: 777 97 912 888 | 15563 98 1413 1385 ---------------------------------- | ------------------------------ Avr: 97 909 886 | 98 1431 1403 Tot: 98 1170 1145 ########################################################################## Executing benchmark 3 times multi-threaded on CPUs 0-3 7-Zip (a) [64] 16.02 : Copyright (c) 1999-2016 Igor Pavlov : 2016-05-21 p7zip Version 16.02 (locale=C,Utf16=off,HugeFiles=on,64 bits,4 CPUs LE) LE CPU Freq: - - - - - - - - - RAM size: 1988 MB, # CPU hardware threads: 4 RAM usage: 882 MB, # Benchmark threads: 4 Compressing | Decompressing Dict Speed Usage R/U Rating | Speed Usage R/U Rating KiB/s % MIPS MIPS | KiB/s % MIPS MIPS 22: 2573 323 775 2503 | 57959 353 1402 4945 23: 2216 299 756 2259 | 62993 388 1404 5451 24: 2508 347 778 2697 | 61895 390 1395 5434 25: 2430 355 782 2775 | 60531 391 1378 5387 ---------------------------------- | ------------------------------ Avr: 331 773 2559 | 380 1395 5304 Tot: 356 1084 3931 7-Zip (a) [64] 16.02 : Copyright (c) 1999-2016 Igor Pavlov : 2016-05-21 p7zip Version 16.02 (locale=C,Utf16=off,HugeFiles=on,64 bits,4 CPUs LE) LE CPU Freq: 64000000 - - - - - - - - RAM size: 1988 MB, # CPU hardware threads: 4 RAM usage: 882 MB, # Benchmark threads: 4 Compressing | Decompressing Dict Speed Usage R/U Rating | Speed Usage R/U Rating KiB/s % MIPS MIPS | KiB/s % MIPS MIPS 22: 2614 326 780 2543 | 64575 390 1411 5509 23: 2556 338 770 2605 | 62459 385 1404 5404 24: 2522 348 778 2713 | 61730 388 1395 5419 25: 2481 362 784 2834 | 59954 387 1379 5336 ---------------------------------- | ------------------------------ Avr: 344 778 2673 | 388 1397 5417 Tot: 366 1087 4045 7-Zip (a) [64] 16.02 : Copyright (c) 1999-2016 Igor Pavlov : 2016-05-21 p7zip Version 16.02 (locale=C,Utf16=off,HugeFiles=on,64 bits,4 CPUs LE) LE CPU Freq: - - - - - - - - - RAM size: 1988 MB, # CPU hardware threads: 4 RAM usage: 882 MB, # Benchmark threads: 4 Compressing | Decompressing Dict Speed Usage R/U Rating | Speed Usage R/U Rating KiB/s % MIPS MIPS | KiB/s % MIPS MIPS 22: 2623 328 779 2553 | 63339 383 1411 5404 23: 2555 338 769 2604 | 63140 389 1404 5463 24: 2505 348 775 2694 | 61706 388 1395 5417 25: 2486 362 784 2838 | 60349 390 1379 5371 ---------------------------------- | ------------------------------ Avr: 344 777 2672 | 387 1397 5414 Tot: 366 1087 4043 Compression: 2559,2673,2672 Decompression: 5304,5417,5414 Total: 3931,4045,4043 ########################################################################## Testing maximum cpufreq again, still under full load. System health now: Time CPU load %cpu %sys %usr %nice %io %irq Temp 03:24:27: 2004MHz 6.04 98% 1% 95% 0% 0% 1% 64.0°C Checking cpufreq OPP (Cortex-A35): Cpufreq OPP: 2004 Measured: 1991 (1992.103/1991.863/1990.951) ########################################################################## Hardware sensors: soc_thermal-virtual-0 temp1: +58.8 C (crit = +105.0 C) ########################################################################## |
การทดสอบประสิทธิภาพของกราฟฟิก 3D
จากการตรวจสอบด้วยคำสั่ง glxinfo ก้ได้พบข้อมูลว่าในส่วนของ GPU นั้นไม่มีส่วนของ 3D hardware acceleration แต่อย่างใด ถ้ามีการประมวลผล 3D จะทำจาก CPU เป็นหลัก
การเข้ารหัสวิดีโอและถอดรหัสวิดีโอบน Khadas VIM1S
ทดลองเปิด Video 4K ด้วย Youtube บน Chromium browser การเล่นของภาพทำได้ไม่ติดขัดแต่ใช้งาน CPU ทั้ง 4 คอร์อยู่พอสมควร การรรองรับสำหรับ AV1 codec ใน Amlogic S905Y4 อาจช่วยได้
การทดสอบประสิทธิภาพของ EMMC
ทำการทดสอบความเร็วในการเขียนอ่านไฟล์ลอง eMMC ด้วยคำสั่ง iozone ได้ผลการทดสอบตามข้อมุลด้านล่าง โดยความเร็วในการอ่านข้อมูลแบบ sequential read อยู่ที่ 201.717 MB/s และความเร็วในการเขียนแบบ sequential write อยู่ที่ 54 MB/s ถือว่าทำได้ดี
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 |
Iozone: Performance Test of File I/O Version $Revision: 3.489 $ Compiled for 64 bit mode. Build: linux Contributors:William Norcott, Don Capps, Isom Crawford, Kirby Collins Al Slater, Scott Rhine, Mike Wisner, Ken Goss Steve Landherr, Brad Smith, Mark Kelly, Dr. Alain CYR, Randy Dunlap, Mark Montague, Dan Million, Gavin Brebner, Jean-Marc Zucconi, Jeff Blomberg, Benny Halevy, Dave Boone, Erik Habbinga, Kris Strecker, Walter Wong, Joshua Root, Fabrice Bacchella, Zhenghua Xue, Qin Li, Darren Sawyer, Vangel Bojaxhi, Ben England, Vikentsi Lapa, Alexey Skidanov, Sudhir Kumar. Run began: Fri Dec 30 03:53:04 2022 Include fsync in write timing O_DIRECT feature enabled Auto Mode File size set to 1024000 kB Record Size 4 kB Record Size 16 kB Record Size 512 kB Record Size 1024 kB Record Size 16384 kB Command line used: iozone -e -I -a -s 1000M -r 4k -r 16k -r 512k -r 1024k -r 16384k -i 0 -i 1 -i 2 Output is in kBytes/sec Time Resolution = 0.000001 seconds. Processor cache size set to 1024 kBytes. Processor cache line size set to 32 bytes. File stride size set to 17 * record size. random random bkwd record stride kB reclen write rewrite read reread read write read rewrite read fwrite frewrite fread freread 1024000 4 29080 37570 30200 30131 25586 21600 1024000 16 56105 51410 81985 82154 72750 40332 1024000 512 56264 51528 214313 214018 190245 40417 1024000 1024 56106 56363 214178 213688 193687 38012 1024000 16384 54221 51254 201717 201569 200527 52177 iozone test complete. |
การทดสอบประสิทธิภาพของเครือข่าย
ทดสอบประสิทธิภาพด้วย speedtest ซึ่งทดสอบกับ access point ของ AIS ที่แถมมากับอินเตอร์เน็ตพบว่า Wi-Fi ทำได้ค่อนข้างดี และ Ethernet ก็ทำได้เต็มความสามารถเนื่องจากบอร์ด VIM1S นั้นความเร็วของ Ethernet คือ 10/100 เท่านั้น
Wi-Fi
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 |
Speedtest by Ookla Server: AIS Fibre - Bangkok (id: 36978) ISP: AIS Fibre Idle Latency: 3.19 ms (jitter: 0.16ms, low: 3.10ms, high: 3.41ms) Download: 223.48 Mbps (data used: 114.5 MB) 267.44 ms (jitter: 73.21ms, low: 6.48ms, high: 857.56ms) Upload: 187.76 Mbps (data used: 190.5 MB) 26.11 ms (jitter: 9.12ms, low: 9.73ms, high: 70.84ms) Packet Loss: 0.0% Result URL: https://www.speedtest.net/result/c/a1d4c9ef-2bce-432e-ac29-997cbba1e4b8 |
Ethernet
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 |
Speedtest by Ookla Server: AIS - Bangkok (id: 42479) ISP: AIS Fibre Idle Latency: 2.15 ms (jitter: 0.16ms, low: 2.10ms, high: 2.46ms) Download: 94.63 Mbps (data used: 75.9 MB) 144.77 ms (jitter: 48.78ms, low: 4.89ms, high: 256.57ms) Upload: 94.58 Mbps (data used: 42.6 MB) 8.69 ms (jitter: 0.84ms, low: 6.94ms, high: 15.42ms) Packet Loss: 0.0% Result URL: https://www.speedtest.net/result/c/caf0b966-adc5-4837-b933-ae9723257090 |
บทสรุป
การใช้งาน ubuntu 20.04 บนบอร์ด Khadas VIM1S ถือว่าทำได้ดีในระดับหนึ่ง สามารถใช้งานในชีวิตประจำวันได้เลย และมีความร้อนที่น้อยมาก แต่ถ้าเทียบกับราคา $64.90 ถือว่าให้ RAM น้อยไปซักหน่อย และ Ethernet ที่ 10/100 คือของที่โบราณเกินไปที่จะอยู่ใน single board ในปี 2565 แต่สิ่งที่ดีเลยคือ OOWOW ที่ทำให้การติดตั้ง OS ทำได้ง่าย มือใหม่ก็สามารถทำได้ง่าย
ฉันต้องขอขอบคุณ Khadas ที่ส่ง VIM1S พร้อม RAM ขนาด 2 GB, แฟลช eMMC ขนาด 16GB มาให้ตรวจสอบ, Khadas VIM1S มีจำหน่ายแล้วในร้านค้าออนไลน์ของ Khadas ราคา $64.90 (~2,200฿) ใน Part ต่อไป เราจะมารีวิวการใช้งานบอร์ดบนระบบ Android 11 เร็วๆนี้
Fulltime Maker
ปัจจุบันดูแลส่วนงาน R&D และ Innovation
ความสนใจคือ Single Board Computer และงานด้าน IoT